Histerektomi Sultangazi, İstanbul » Op. Dr. Ürküş Camcıoğlu

Histerektomi kadınlarda rahmin cerrahi olarak çıkarılması işlemidir ve genellikle miyomlar endometriozis veya kanser gibi ciddi sağlık sorunlarında tercih edilir. Bu işlem karın bölgesinden vajinal yoldan veya laparoskopik yöntemle gerçekleştirilebilir. Total histerektomi rahim ve serviksin alınmasını içerirken, supraservikal histerektomide serviks yerinde bırakılır. Laparoskopik yöntemler daha az invaziv olup iyileşme süreci genellikle daha hızlıdır. Ancak bu teknikler deneyimli cerrahlar gerektirir. Ayrıca enfeksiyon kanama ve çevredeki organlara zarar verme gibi riskler de mevcuttur. Robotik cerrahi uygun vakalarda iyileşmeyi hızlandırabilir ve komplikasyonları azaltabilir.

Yazı İçeriği

Histerektomi Nedir?

Histerektomi kadınlarda rahmin alınmasını gerektiren ciddi sağlık durumlarında uygulanan cerrahi bir işlemdir. Genellikle şu tıbbi nedenlerle yapılır:

Rahim Miyomları: Rahimde baskı ağrı veya ağır kanamaya yol açan kanserli olmayan büyümeler.
Endometriozis: Rahim iç zarına benzer dokuların rahim dışında büyümesi ile ortaya çıkan bir durum.
Kanser: Rahim serviks veya yumurtalık kanseri vakalarında kanserin yayılmasını durdurmak amacıyla uygulanır.
Şiddetli Adet Kanamaları: Diğer tedavilere yanıt vermeyen ağır kanama durumlarında tercih edilebilir.
Rahim Sarkması: Pelvik kasların zayıflaması sonucunda rahmin vajinal kanala doğru kayması.

Cerrahi müdahalede rahmin yanı sıra serviks yumurtalıklar ve fallop tüpleri de alınabilir. Ek organların çıkarılması tedavi edilen duruma bağlıdır ve bu kararı doktor verir.

Histerektomi Türleri Nelerdir?

Histerektomi prosedürleri çıkarılan dokuların kapsamına göre üç ana kategoriye ayrılır. Her prosedür hastanın sağlık durumuna ve tedavi gereksinimlerine göre seçilir.

Total Histerektomi: Rahmin tamamı ve rahim ağzı çıkarılır. Bu yöntem en yaygın tercih edilen histerektomi türüdür.
Supraservikal Histerektomi: Rahmin yalnızca üst kısmı alınır. Rahim ağzı korunur ve bu yöntem daha az kapsamlıdır.
Radikal Histerektomi: Rahim rahim ağzı vajinanın üst kısmı ve çevresindeki dokular alınır. Genellikle kanser tedavilerinde uygulanır.

Bazı durumlarda salpingo-ooferektomi adı verilen ek bir prosedürle yumurtalıklar ve fallop tüpleri de çıkarılabilir. Bu karar hastanın yaşı hormon durumu ve kanser riskleri göz önünde bulundurularak verilir. Yumurtalıkların alınması menopozun erken başlamasına neden olur ve bu faktörler dikkate alınarak işlem planlanır.

Histerektomi Nasıl Gerçekleştirilir?

Histerektomi farklı cerrahi yaklaşımlar kullanılarak gerçekleştirilebilir ve her yöntemin kendine has avantajları ile dezavantajları vardır.

Abdominal Histerektomi (AH): Karın bölgesinde yatay veya dikey bir kesi yapılarak gerçekleştirilir. Bu yöntem büyük miyomlar veya kanser gibi durumlarda tercih edilir. İyileşme süresi diğer yöntemlere göre daha uzundur ve ameliyat sonrası ağrı daha fazla olabilir.
Vajinal Histerektomi (VH): Rahmin vajinadan çıkarılmasıyla yapılan bu yöntem daha az invazivdir ve genellikle daha kısa bir iyileşme süresi sağlar. Büyük kesiler gerektirmeyen durumlarda tercih edilir ve hastanede kalış süresi daha kısadır.
Laparoskopik Histerektomi (LH): Küçük kesiler yoluyla bir kamera ve cerrahi aletler kullanılarak rahim çıkarılır. Bu minimal invaziv yöntem iyileşme süresini kısaltır ve ameliyat sonrası ağrıyı azaltır. Ancak idrar yolu yaralanma riski biraz daha yüksektir.
Robotik Yardımlı Histerektomi (RH): LH’nin bir varyasyonu olan bu yöntem robotik kolların kullanılmasıyla gerçekleştirilir. Karmaşık vakalarda hassasiyeti artırır ve özellikle endometriozis veya yapışıklıklar gibi durumlarda faydalıdır. İyileşme süresi LH’ye benzer ancak maliyeti daha yüksek olabilir.

Histerektomi Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?

Histerektomi sonrası iyileşme süreci kişinin sağlık durumu ve ameliyatın türüne göre farklılık gösterir. Genel olarak bu süreç ağrı yönetimi aktivite kısıtlamalarına uyum ve evde uygun öz bakımı içerir. Ameliyat sonrasında ağrı normaldir ve parasetamol ibuprofen gibi ilaçlarla yönetilebilir. İlk haftalarda daha güçlü ağrı kesiciler gerekebilir ancak genellikle bu ilaçlar kısa süreli kullanılır.

İyileşme süresi ameliyatın türüne bağlı olarak değişir. Abdominal histerektomi geçirenler için iyileşme süreci 4-6 hafta sürerken laparoskopik veya vajinal histerektomi olanlar için bu süre genellikle 2-4 haftadır. Hastanede kalma süresi de ameliyatın türüne göre değişiklik gösterir. Karın bölgesinden yapılan ameliyatlarda hastanede kalış süresi 2-3 gün iken laparoskopik ve vajinal ameliyatlarda çoğu hasta ertesi gün taburcu olabilir.

Ameliyat sonrasında şu aktivite kısıtlamalarına dikkat edilmelidir:

Ağır kaldırma: 6 hafta boyunca 10-20 kilodan ağır bir şey kaldırmaktan kaçınılmalıdır.
Araba kullanma: Genellikle ameliyattan iki hafta sonra ve güçlü ağrı kesiciler bırakıldığında başlanabilir.
Cinsel aktivite: Genellikle 6-8 hafta süreyle cinsel ilişki kısıtlanmalıdır.

Evde bakım ameliyat bölgesinin temiz ve kuru tutulması ile başlar. Duş alınabilir fakat yara tamamen iyileşene kadar banyodan kaçınılmalıdır. Kabızlığı önlemek için bol sıvı tüketimi ve lif açısından zengin beslenme önemlidir.

Histerektomi Sonrası Hamile Kalınabilir Mi?

Histerektomi sonrası doğal yolla hamile kalmak imkansızdır çünkü rahim gebeliğin geliştiği ana organdır ve alınmasıyla bu süreç sonlanır. Ancak yumurtalıklar ve fallop tüpleri korunmuşsa nadiren dış gebelik riski oluşabilir. Dış gebelik döllenmiş yumurtanın rahim dışında gelişmesi anlamına gelir ve genellikle karın boşluğunda meydana gelir. Bu durum ciddi sağlık riskleri taşır ve tedavi gerektirir.

Histerektomi sonrası anne olmayı düşünenler için çeşitli seçenekler mevcuttur:

Yumurtalıklar korunmuşsa yumurta toplama işlemi yapılabilir.
Tüp bebek yöntemiyle embriyolar oluşturulabilir.
Taşıyıcı anne yöntemiyle gebelik sürdürülebilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Histerektomi hangi durumlarda uygulanır?

Histerektomi, rahmin cerrahi olarak alındığı bir işlemdir ve genellikle şu durumlarda yapılır: rahim fibroidleri (yaklaşık %51), anormal rahim kanamaları (yaklaşık %41), endometrioz (yaklaşık %30) ve rahim sarkması (yaklaşık %18). Türkiye’de yapılan histerektomi oranı, dünya genelindeki oranlarla benzerlik göstermektedir. Yaş ilerledikçe histerektomi oranı artar; 45 yaş altı kadınlarda oran düşükken, 75 yaş ve üzeri kadınlarda bu oran daha yüksektir. Ayrıca histerektomi, cerrahi yaklaşım olarak karın, vajinal ve laparoskopik yöntemlerle yapılabilir ve son yıllarda minimal invaziv yöntemler tercih edilmektedir. Türkiye’de ve dünyada özellikle miyom ve benzeri iyi huylu hastalıklar için alternatif tedavi yöntemlerine rağmen histerektomi oranı oldukça yüksektir.

Ameliyat sonrası hormonal değişiklikler nasıl yönetilir?

Histerektomi sonrası hormonal değişiklikler, özellikle yumurtalıkların alınmasıyla birlikte, aniden menopoz belirtilerine yol açabilir. Bu süreçte, sıcak basmaları, vajinal kuruluk, ruh hali değişiklikleri ve osteoporoz riski gibi semptomlar ortaya çıkabilir. Hormonal replasman tedavisi (HRT) bu semptomları hafifletmek ve uzun vadeli sağlık risklerini azaltmak için yaygın olarak kullanılır. Ancak HRT, özellikle östrojen-progestin tedavisiyle, meme kanseri, kalp hastalıkları ve kan pıhtılaşması gibi riskleri artırabilir. Transdermal HRT seçenekleri, oral tedavilere göre daha düşük riskler sunabilir. Ayrıca hormon tedavisiz yöntemler olarak dengeli beslenme, düzenli egzersiz ve stres yönetimi gibi yaşam tarzı değişiklikleri de hormonal dengeyi destekleyebilir.

Histerektomi sonrası iyileşme süreci ne kadar sürer?

Histerektomi sonrası iyileşme süresi cerrahi yönteme bağlı olarak değişir: Karın bölgesinden yapılan histerektomilerde tam iyileşme genellikle 6–8 hafta sürerken, vajinal veya laparoskopik işlemler sonrası normal aktivitelere dönüş süresi yaklaşık 2–4 hafta olabilir. Bireysel sağlık durumu ve ameliyat sonrası bakım talimatlarına uyum, bu süreleri etkileyebilir.

Bu ameliyat sonrası cinsel yaşam nasıl etkilenir?

Histerektomi (rahmin cerrahi olarak alınması), genellikle genel cinsel fonksiyon üzerinde belirgin bir değişikliğe yol açmaz. Ancak bazı kadınlar operasyon sonrası cinsel işlev bozukluğu yaşamaya devam edebilir. Özellikle, her iki yumurtalık ve tüplerin alındığı bilateral salpingo-ooferektomi (BSO) yapılmadan gerçekleştirilen histerektomiler, BSO ile yapılanlara kıyasla daha iyi vajinal kayganlık ve orgazm iyileşmeleri ile ilişkilendirilmiştir. Bu durum, histerektomi sırasında yumurtalıkların korunmasının bazı cinsel işlevler üzerinde olumlu etkileri olabileceğini göstermektedir.

Histerektomi açık mı yoksa laparoskopik yöntemle mi yapılır?

Histerektomi, rahmin cerrahi olarak alındığı bir işlemdir ve açık cerrahi (abdominal), vajinal, laparoskopik veya robotik destekli yöntemlerle yapılabilir. Hangi yöntemin kullanılacağı, hastanın tıbbi durumu, rahmin büyüklüğü, yapışıklık veya skar varlığı ve cerrahın uzmanlığına bağlıdır. Minimal invaziv yöntemler, hastanın daha kısa hastanede kalmasını, daha hızlı iyileşmesini ve daha az ağrı hissetmesini sağladığı için genellikle tercih edilir. Ancak büyük miyomlar, yaygın endometriozis veya kanser gibi durumlarla karşılaşıldığında, kapsamlı bir tedavi sağlamak için açık cerrahi yöntem gerekebilir.